15 Czerwca 2023

Frankowicze miażdżąco wygrywają z bankami w TSUE

Informujemy, że dzisiaj zostały wydane dwa bardzo istotne wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – obydwa w sprawach polskich. 

Jeden z nich dotyczy roszczenia banku i konsumenta o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału przy nieważnej umowie kredytu odnoszącego się do waluty obcej. W sprawie tej w lutym bieżącego roku wydana została opinia przez Rzecznika Generalnego TSUE, która była jednoznacznie bardzo korzystna dla konsumentów (kredytobiorców).

W wydanym dziś wyroku Trybunał Sprawiedliwości, podzielając argumenty przedstawione przez Rzecznika wskazał, że:

  • przepisy Dyrektywy 93/13 stoją na przeszkodzie takiej wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą w przypadku uznania umowy kredytu za nieważną w całości, na skutek zamieszczenia w niej niedozwolonych klauzul umownych, bank mógłby domagać się od konsumenta jakichkolwiek dodatkowych świadczeń poza zwrotem wypłaconego kapitału. W praktyce oznacza to, że bankom nie należy się wynagrodzenie za korzystanie z kapitału kredytu udostępnionego kredytobiorcy czy jakakolwiek inna forma waloryzacji.
  • przepisy Dyrektywy 93/13 nie stoją na przeszkodzie ewentualnemu domaganiu się przez konsumenta od banku także innych świadczeń dodatkowych, oprócz równowartości wpłaconych do banku rat z tytułu wykonania umowy.

Wyrok ten praktycznie wyklucza możliwość występowania przez banki z powództwami w przedmiocie bezumownego korzystania przez kredytobiorców z udostępnionego im kapitału kredytu, z góry przesądzając o bezzasadności takich roszczeń i stawiając tym samym frankowiczów w jeszcze korzystniejszej niż dotychczas sytuacji procesowej.

***

Drugi z zapadłych dziś wyroków odnosi się do kwestii zasadności udzielania kredytobiorcom przez sądy w postępowaniach w przedmiocie nieważności umów kredytowych zabezpieczenia ich roszczeń w postaci zawieszenia obowiązku spłat rat na czas trwania postępowania sądowego.

Trybunał Sprawiedliwości wskazał, że Dyrektywa 13/93 sprzeciwia się takiej wykładni przepisów oraz orzecznictwu prawa krajowego, która wyłączałaby możliwość udzielenia zabezpieczenia powództwa konsumenta przeciwko bankowi poprzez zawieszenie obowiązku spłaty rat w trakcie trwania sporu. Innym słowem, TSUE orzekł o zasadności udzielania przez sądy zabezpieczeń.

Co ciekawe, sprawa, w której został wydany wyrok toczy się przeciwko Getin Noble Bank S.A., a jej stan faktyczny odnosi się do sytuacji, w której kredytobiorcy na chwilę wnoszenia pozwu nie spłacili jeszcze całego kapitału udzielonego im kredytu. TSUE uznał za zasadne udzielanie zabezpieczeń w takich stanach faktycznych. Zapadły wyrok ma więc tym większe znaczenie i silniejszy wpływ w sprawach, w których całość kapitału została już spłacona.

Wyrok ten jest o tyle istotny, że w orzecznictwie sądów polskich brak było do tej pory jednolitości w kwestii udzielania lub nie takich zabezpieczeń. Stanowisko Trybunału pozwoli na wypracowanie stabilnej linii orzeczniczej w tym przedmiocie, również w kwestii udzielania zabezpieczeń w sprawach przeciwko Getin Noble Bank S.A., w stosunku do którego toczy się przymusowa restrukturyzacja, potencjalnie wyłączająca możliwość ich udzielania.

***

Warto też wskazać, że zapadłe dziś wyroki powinny też jednoznacznie zniechęcać kredytobiorców do zawierania ugód z bankami, bowiem stawiają kredytobiorców w tak korzystnym położeniu, że w świetle znikomego ryzyka przegrania sporu sądowego, proponowane przez banki ugody są dla konsumentów nieopłacalne.

Najnowsze na blogu